Kế toán ngân hàng là gì? Làm những gì? Quy trình thế nào?

Kế toán ngân hàng là hoạt động có tính chất quan trọng nhằm phản ánh tình hình hoạt động của ngân hàng. Do tính đặc thù của ngành, kế toán ngân hàng có những điểm đặc biệt riêng khác với kế toán doanh nghiệp. Đến đây, có lẽ không ít người vẫn còn thắc mắc họ làm những gì? Vậy hãy cùng SimERP tìm hiểu và giải đáp câu hỏi này nhé.

Kế toán ngân hàng là gì?

Kế toán ngân hàng là hoạt động giải thích, phân loại, phân tích các nghiệp vụ tài chính liên quan đến các giao dịch tiền tệ, tín dụng cũng như các dịch vụ khác của ngân hàng nhằm đưa ra thông tin về tình hình hoạt động của ngân hàng. Bên cạnh việc cung cấp thông tin cần thiết cho các bên liên quan, đây cũng là cơ sở để đưa ra các quyết định về quản trị và chiến lược của ngân hàng. 

Cũng như các hoạt động kế toán khác, kế toán ngân hàng là công việc đòi hỏi tính kịp thời và chính xác cao. Các nghiệp vụ kế toán cần đảm bảo tuân thủ chặt chẽ các quy định kế toán. Tuy nhiên, kế toán ngân hàng cũng có những điểm khác biệt như:

• Mang tính xã hội cao: Kế toán ngân hàng không chỉ giới hạn ở các nghiệp vụ ngân hàng mà còn phản ánh tình hình nền kinh tế thông qua thông qua các hoạt động tiền tệ, tín dụng cũng như mối liên hệ giữa ngân hàng và doanh nghiệp.
• Mang tính giao dịch cao: Trong ngân hàng, các nghiệp vụ kinh tế cần phải được bút toán ngay sau khi phát sinh giao dịch. 
• Gắn với việc luân chuyển vốn của nền kinh tế: Do tính chất đặc thù của ngân hàng, các chứng từ kế toán không chỉ lưu giữ các thông tin giao dịch trong ngân hàng mà còn xác minh các luân chuyển vốn trong nền kinh tế.

Kế toán ngân hàng làm những việc gì?

Nhiệm vụ kế toán ngân hàng

Do tính chất đặc thù của ngành ngân hàng, công việc của kế toán bao gồm những nhiệm vụ chính sau:

• Ghi nhận thông tin: Kế toán ngân hàng có trách nhiệm ghi nhận kịp thời, chính xác, đầy đủ các giao dịch phát sinh trong ngân hàng theo đúng tiêu chuẩn kế toán nhằm đảm bảo sự an toàn cho tài sản của ngân hàng và của toàn xã hội.
• Tổng hợp và phân tích thông tin: Sau khi ghi nhận thông tin, người làm kế toán ngân hàng cần tổng hợp và phân tích thông tin nhằm đưa ra cái nhìn toàn diện về hoạt động của ngân hàng. Những thông tin này theo đó sẽ là cơ sở cho việc đưa ra quyết định và chiến lược dài hạn.
• Kiểm tra quá trình sử dụng vốn: Theo dõi và giám sát chặt chẽ quá trình sử dụng vốn ở ngân hàng thông qua các giao dịch tài chính và quá trình sử dụng tài sản của ngân hàng nhằm đảm bảo quá trình sử dụng vốn diễn ra hiệu quả. 
• Phục vụ khách hàng: Bên cạnh các hoạt động kế toán, kế toán ngân hàng còn cần phải đảm bảo việc tổ chức tốt các giao dịch tài chính nhằm đem đến cho khách hàng những trải nghiệm tốt nhất.

Công việc của kế toán ngân hàng

Với 4 nhiệm vụ chính nêu trên, có lẽ không ít người vẫn thắc mắc vậy chính xác công việc kế toán ngân hàng cần làm những gì? .

• Kiểm tra độ chính xác của séc và viết phiếu thu với những séc hợp lệ
• Kiểm tra các đề nghị thanh toán, sau đó lập lệnh và công văn chi tiền, công văn mua ngoại tệ
• Lập và quản lí hồ sơ bảo lãnh ngân hàng
• Lập, theo dõi, quản lí hồ sơ vay và trả nợ vay ngân hàng của doanh nghiệp
• Chuẩn bị hồ sơ mở tín dụng và theo dõi quá trình mở thanh toán và bảo lãnh tín dụng
• Kiểm tra chứng từ của ngân hàng
• Kiểm tra số dư tiền gửi ngân hàng để kịp thời phát hiện sai sót và điều chỉnh kế hoạch dòng tiền

Hệ thống tài khoản kế toán ngân hàng 

Theo chế độ kế toán ngân hàng mới nhất năm 2006, hệ thống tài khoản ngân hàng gồm 10 loại, trong đó 8 loại thuộc Bảng cân đối kế toán và 2 tài khoản (loại 9 và loại 0) ngoài Bảng cân đối kế toán. 

• Loại 1: Tiền và tài sản thanh khoản
• Loại 2: Cho vay, mua bán giấy tờ có giá và khoản thanh toán với Nhà nước
• Loại 3: Tài sản cố định và tài sản khác trong mục Có
• Loại 4: Phát hành tiền và nợ
• Loại 5: Vốn, quỹ và kết quả hoạt động của Ngân hàng Nhà nước
• Loại 6: Tài khoản trung gian
• Loại 7: Thu nhập
• Loại 8: Chi phí
• Loại 9: Cam kết ngoài bảng
• Loại 0: Ghi nhớ ngoài bảng

Quy trình kế toán ngân hàng

Tương tự như các nghiệp vụ kế toán khác, nhân viên kế toán cũng tuân theo quy trình tiêu chuẩn. Việc nắm rõ quy trình sẽ giúp công việc kế toán trở nên dễ dàng, minh bạch và chính xác hơn. Quy trình kế toán ngân hàng bao gồm 6 bước.

• Bước 1: Tổng hợp các giao dịch phát sinh
• Bước 2: Thu thập chứng từ gốc dựa trên các giao dịch đã tổng hợp được
• Bước 3: Kiểm tra tính xác thực của chứng từ gốc
• Bước 4: Tiến hành ghi sổ sách
• Bước 5: Thực hiện bút toán cuối kỳ
• Bước 6: Lập báo cáo tài chính

Những kiến thức, kỹ năng cần có khi làm kế toán ngân hàng

Kế toán ngân hàng là ngành nghề đòi hỏi nhiều kiến thức chuyên ngành cũng như kỹ năng mềm. Đối với những cá nhân muốn theo đuổi ngành nghề này, hãy trau dồi kiến thức cũng như những kỹ năng sau nhé.

1. Kiến thức kế toán

Về cơ bản, người làm kế toán ngân hàng cần nắm rõ nghiệp vụ kế toán cơ bản. Ngoài ra, do ngành ngân hàng có nhiều đặc thù riêng, người làm kế toán cần trau dồi kiến thức về kế toán thuế, kế toán tín dụng, và các hệ thống tài khoản dùng trong ngân hàng. 

2. Kỹ năng làm việc với số liệu

Bên cạnh kiến thức về kế toán, người làm kế toán ngân hàng cần nâng cao kỹ năng quan sát, phân tích và tổng hợp số liệu. Công việc kế toán hàng ngày sẽ phải làm việc với vô vàn dữ liệu và giao dịch. Do vậy nếu không có khả năng làm việc với các con số, người làm sẽ dễ làm chậm tiến độ và gây ra sai sót. Ngoài ra, người làm kế toán không chỉ phải biết ghi và tổng hợp số liệu mà còn phải biết đưa ra phân tích, phán đoán, từ đó giúp ban giám đốc có cái nhìn toàn diện về tình hình hoạt động kinh doanh.

3. Kỹ năng văn phòng

Ngoài ra, kỹ năng văn phòng là điều kiện bắt buộc nếu muốn thành công trong lĩnh vực này. Bên cạnh các phần mềm tin học cơ bản, người làm kế toán cần thành thạo các phần mềm kế toán có liên quan để việc tổng hợp và phân tích thông tin trở nên dễ dàng hơn.

Tiềm năng ngành nghề kế toán ngân hàng

Tại Việt Nam, Kế toán ngân hàng là ngành có nghề có thu nhập hấp dẫn dao động từ 12 đến 15 triệu cho cấp nhân viên. Mức lương của cấp quản lý có thể lên tới hơn 20 triệu đồng. Đối với nhóm ngân hàng lớn, mức lương thậm chí có phần cạnh tranh hơn do tính chất công việc phức tạp hơn. Bên cạnh mức lương cứng, nhân viên ngân hàng còn được hưởng nhiều chế độ phúc lợi và thưởng. 

Ngoài mức lương hấp dẫn, công việc kế toán ngân hàng còn có nhiều cơ hội phát triển. Nền kinh tế ngày càng phát triển dẫn đến nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng của người dân càng tăng cao. Điều này dẫn đến cơ hội việc làm trong ngành này sẽ càng rộng mở hơn. Ngoài ra, người làm kế toán ngân hàng có khả năng thăng tiến lên Trưởng phòng kế toán.