Do việc kinh doanh nhà hàng thường đem lại lợi nhuận cao nên ngày càng nhiều người bước chân vào thị trường này. Chính vì thế mà mức độ cạnh tranh trong ngành ngày càng khốc liệt, trở thành thách thức đối với những chủ cửa hàng mới bắt đầu kinh doanh. Vậy nên, họ cần có một kế hoạch kinh doanh nhà hàng phù hợp để thu hút nhiều khách hàng hơn, cũng như đánh bại đối thủ. 

Làm sao để xây dựng một kế hoạch kinh doanh nhà hàng tối ưu? Hãy cùng SimERP tìm hiểu bài viết dưới đây!

Bước 1: Nghiên cứu thị trường cho kế hoạch kinh doanh nhà hàng

Trước khi lên kế hoạch kinh doanh nhà hàng, bạn cần phải nghiên cứu thị trường và đối thủ cạnh tranh để xem đâu là mô hình bạn cần đầu tư nhiều nhất. Khi nghiên cứu thị trường, có bốn yếu tố sau bạn cần quan tâm

Thị trường ngành

Nghiên cứu thị trường ngành sẽ cho bạn có được góc nhìn toàn cảnh về xu hướng kinh doanh trong thị trường ẩm thực hiện nay. Điền hình như các tác động của yếu tố xung quanh đến ngành hàng này như luật pháp, chính trị, kinh tế, môi trường, văn hóa và công nghệ. Bạn cũng biết được quy luật cung – cầu của ngành ẩm thực như: Món ăn nào được nhiều người yêu thích? Đâu là mô hình kinh doanh tiềm năng? Xu hướng thay đổi trong ngành? Những tìm hiểu này sẽ giúp bạn trong quá trình lựa chọn mô hình phù hợp, đối tượng khách hàng tiềm năng, sản phẩm và thực đơn phù hợp. 

Xác định khách hàng mục tiêu

Điều đầu tiên bạn cần làm là xác định khách hàng mục tiêu của mình. Sau khi xác định, chủ nhà hàng cần vẽ chân dung khách hàng tiềm năng và làm rõ những đặc điểm cụ thể như: độ tuổi, giới tính, trình độ nhận thức, hành vi người tiêu dùng, khả năng tài chính, địa điểm hoạt động, nghề nghiệp… Ngoài ra, nếu bạn có nhiều tệp khách hàng khác nhau, hãy phân chia tệp khách hàng cho phù hợp và phân tích xem đâu là khách hàng chính mang lại nhiều lợi nhuận nhất cho doanh nghiệp. 

Đối thủ cạnh tranh

Việc tìm hiểu đối thủ cạnh tranh sẽ giúp bạn hiểu đối thủ hơn và rút ra kinh nghiệm cho mình. Đối thủ của bạn là ai? Họ kinh doanh sản phẩm gì? Lợi thế cạnh tranh của đối thủ? Điều gì mà bạn có thể cải thiện để tốt hơn họ?… Chủ nhà hàng nên trả lời những câu hỏi này để tìm phương án đánh bật những đối thủ cạnh tranh, thu hút nhiều khách hàng hơn. 

Bước 2: Lên ý tưởng kinh doanh nhà hàng

Sau khi xác định và tìm hiểu thị trường mục tiêu, điều tiếp theo bạn cần làm là lên ý tưởng và lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp. Dưới đây là một số mô hình kinh doanh nhà hàng phổ biến mà bạn có thể tìm hiểu

Nhà hàng (Restaurant)

Hình thức này khá phổ biến khi phục vụ các món ăn đa dạng và thường đi theo một nét văn hóa ẩm thực nào đó. Ví dụ Nét Huế là một dạng nhà hàng tập trung chủ yếu vào việc kinh doanh các món ăn mang đậm xứ Huế như nem lụi, ram ít nhân tôm, hến xúc bánh tráng,…Ngoài ra, hình thức nhà hàng cũng yêu cầu chủ cửa hàng phải đem lại những trải nghiệm ấn tượng cho khách hàng

Đồ ăn nhanh (Fast Food)

Mô hình bán đồ ăn nhanh ngày càng phổ biến với nhiều người hiện nay. Các chủ cửa hàng tập trung chủ yếu đến chất lượng đồ ăn và phục vụ thay vì không gian nhà hàng như hai mô hình trên. Do đó mà các quán đồ ăn nhanh có không gian đơn giản, chủ yếu là mang tính thoải mái, tiện lợi. Khách hàng có thể mua ăn tại chỗ hoặc đem về. Lưu ý rằng, khi kinh doanh theo mô hình fast food, chủ cửa hàng sẽ phải xây dựng cửa hàng theo chuỗi để khách hàng có thể đến mua đồ ăn nhanh nhất có thể ở bất cứ đâu.  

Buffet

Với mô hình này, thực khách chỉ cần trả một số tiền trọn gói và lựa chọn những món ăn mình yêu thích một cách tự do. Khi kinh doanh buffet, bạn phải tính toán kỹ lưỡng và ước lượng được lượng khách ăn, chi phí nguyên liệu đầu vào để đưa ra mức giá hợp lý để nếu như khách có ăn nhiều thì bạn vẫn có lợi nhuận.

Bước 3: Xây dựng mục tiêu cho kế hoạch kinh doanh nhà hàng

Chủ cửa hàng cần đặt ra những mục tiêu cụ thể và định hướng phát triển rõ ràng cho nhà hàng của mình. Có mục tiêu và định hướng sẽ giúp bạn đưa ra một kế hoạch chính xác, phù hợp, tránh lãng phí tài nguyên và những rủi ro sau này. 

Một vài vấn đề quan trọng mà bạn cần xác định rõ khi bắt đầu kinh doanh nhà hàng bao gồm:

• Định vị: Lợi thế cạnh tranh của bạn là gì? Phong cách nhà hàng như thế nào? Làm thế nào để thu hút và phục vụ khách hàng tốt hơn?
• Quy mô nhà hàng: Quy mô nhà hàng của bạn là nhỏ, vừa hay bé? Phục vụ được bao nhiêu khách trong ngày? Có những dịch vụ hay tiện ích gì cho nhà hàng hay không? Từ đó bạn có thể xác định được số lượng nhân viên và diện tích mặt bằng phù hợp.
• Chỉ tiêu doanh thu, lợi nhuận, điểm hòa vốn: Doanh thu mong muốn, tốc độ tăng trưởng của nhà hàng, dự kiến bao lâu bạn sẽ thu hồi được vốn.

Lưu ý khi thiết lập mục tiêu kinh doanh, chủ nhà hàng cần đảm bảo các yếu tố theo như mô hình SMART:

• Specific (Cụ thể): mục tiêu phải cụ thể, rõ ràng.
• Measurable (Đo lường được): mục tiêu được số hóa, có thể đo lường được.
• Actionable (Tính Khả thi) : cửa hàng có thể đạt được những mục tiêu đó trong khả năng của mình.
• Relevant (Sự Liên quan): các mục tiêu phải liên quan tới một mục đích lớn duy nhất.
• Time-Bound (Thời hạn): cần đặt ra thời hạn cụ thể cho từng mục tiêu.

Bước 4: Hoạch định tài chính cho kế hoạch kinh doanh nhà hàng

Kinh doanh nhà hàng yêu cầu một lượng vốn không hề nhỏ. Do đó mà chủ cửa hàng cần xây dựng một kế hoạch tài chính chi tiết, kỹ lưỡng dựa trên các yếu tố như vốn, doanh thu, lợi nhuận, chi phí,…Dưới đây là một vài yếu tố bạn cần quan tâm:

• Cơ cấu nguồn vốn: Bao nhiêu phần là vốn chủ sở hữu? Bao nhiêu phần là vốn vay? Lãi suất vốn vay phải trả là bao nhiêu? Tỷ lệ nguồn vốn góp từ các bên khác nếu có.
• Chi phí mở nhà hàng: Các chi phí mở nhà hàng bao gồm: chi phí thuê mặt bằng, chi phí thiết kế cửa hàng, chi phí mua trang thiết bị và nguyên vật liệu, chi phí marketing, nhân viên, các chi phí khác như điện, nước,… Càng làm rõ các khoản chi phí này bao nhiêu, bạn càng dễ dàng kiểm soát được lượng chi phí bấy nhiêu, giảm thiểu lãng phí sau này.
• Các khoản dự phòng: Bên cạnh các khoản tính toán sẵn, bạn cần có những khoản dự phòng cho các chi phí phát sinh ngoài dự kiến. Nó sẽ hỗ trợ duy trì nhà hàng trong thời gian đầu mở cửa khi bạn chưa có vốn. 
• Doanh thu: Doanh thu dự kiến là bao nhiêu? Các khoản doanh thu dự kiến của từng sản phẩm? Điểm hòa vốn của cửa hàng? Nhà hàng có thể chịu lỗ trong khoảng thời gian bao lâu?

Bước 5: Đăng ký kinh doanh

Trước khi mở nhà hàng, bạn bắt buộc phải đăng ký với chính quyền địa phương để được cấp phép kinh doanh. Một bộ hồ sơ đầy đủ gồm có: 

• Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh;
• Bản sao hoặc photo công chứng giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của các cá nhân tham gia kinh doanh;
• Bản sao hoặc photo công chứng biên bản họp về việc thành lập cửa hàng kinh doanh.

Tiếp đó, bạn nộp bộ hồ sơ cho UBND quận, huyện nơi bạn đặt trụ sở kinh doanh. Theo Thông tư số 176/2012/TT-BTC, mức phí bạn cần đóng là 100.000 đồng/lần.

Sau khoảng 3 ngày làm việc, bạn sẽ có giấy biên nhận và giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Trong trường hợp hồ sơ không hợp lệ, người tiếp nhận hồ sơ sẽ thông báo để bạn kịp bổ sung giấy tờ. 

Bước 6: Lựa chọn mặt bằng kinh doanh nhà hàng

Dựa vào đặc điểm khách hàng, mô hình và quy mô nhà hàng mà bạn lựa chọn mặt bằng sao cho phù hợp. Có hai yếu tố chính mà bạn cần quan tâm, bao gồm:

Vị trí mặt bằng cửa hàng

Yếu tố địa điểm đóng vai trò không hề nhỏ khi lựa chọn mặt bằng. Bạn cần lưu ý lựa chọn vị trí sao cho phù hợp với khách hàng mục tiêu và đảm bảo tính thuận tiện cho khách. Nhà hàng nên được đặt ở nơi tập trung có nhiều khách hàng mục tiêu nhất. Ví dụ nếu bạn kinh doanh cơm văn phòng hay các quán cafe đọc sách hướng đến đối tượng là các nhân viên văn phòng thì cửa hàng cần đặt tại nơi có nhiều công ty, văn phòng. Trong khi các nhà hàng buffet, lẩu nướng có thể đặt tại các khu trung tâm thương mại, dân cư,… 

Ngoài ra, sự thuận tiện cũng cần phải quan tâm khi lựa chọn mặt bằng kinh doanh. Tốt nhất hãy tìm những vị trí trên mặt đường hoặc trong ngõ nhưng gần trung tâm, các trục đường chính, giao thông thuận tiện, dễ tìm kiếm. Ngoài ra, chỗ gửi xe cũng cần được chú trọng.

Diện tích mặt bằng cửa hàng

Tùy theo quy mô dự kiến ban đầu mà bạn chọn lựa diện tích mặt bằng. Cần đảm bảo cửa hàng có đủ chỗ ngồi cho khách và phân chia được các khu vực bếp, kho thuận tiện. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng cả diện tích bên ngoài sát cửa hàng để làm chỗ ngồi ngoài trời cho khách.

Bước 7: Thiết kế nhà hàng

Sau khi đã có mặt bằng vừa ý, chủ cửa hàng cần phân bổ diện tích từng khu vực sao cho phù hợp, thực hiện các công đoạn sửa chữa, thi công, thiết kế theo phong cách đã định hướng. Không gian thiết kế sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm khách hàng. Thậm chí với các quán cafe, cửa hàng cao cấp, nó đóng yếu tố quyết định xem liệu khách hàng có nên lựa chọn bạn hay không. 

Có nhiều cách để thiết kế, nhưng dù làm thế nào cũng cần thể hiện được phong cách mà bạn hướng tới. Từ cách lựa chọn kích thước, màu sắc bàn ghế, tủ, dụng cụ, đồ trang trí cho đến cách bài trí vật dụng cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng khi lên kế hoạch kinh doanh nhà hàng. Tốt nhất, bạn nên lựa chọn đơn vị thiết kế riêng cho mình. 

Bước 8: Lên thực đơn

Xây dựng thực đơn hay menu là bước quan trọng mà bạn không thể bỏ qua. Nên xây dựng menu dựa trên thói quen khách hàng, đối thủ cạnh tranh và thị trường. Bạn nên biết mình kinh doanh các nhóm đồ ăn gì, phân chia các món theo nhóm, giá cả như thế nào và liệu có thể thêm các món ăn theo mùa hay không. Đến việc thiết kế và đặt tên món cũng cần được chú ý. 

Bước 9: Thiết lập kế hoạch mua hàng 

Mua sắm các trang thiết bị và nguyên vật liệu là một bước chủ cửa hàng cần quan tâm bởi nó ảnh hưởng đến chính món ăn mà bạn đem tới. Từng khu vực như thu ngân, bếp, khu vực khách,… đều cần trang bị đầy đủ đồ dùng, dụng cụ cần thiết. 

Thiết bị

Chủ cửa hàng nên lập một danh sách các trang thiết bị cần thiết, sau đó tìm kiếm các bên cung cấp. Bạn có thể mua online tại các sàn thương mại, đến các cửa hàng chính hãng hay các cửa hàng phân phối uy tín. Một số trang thiết bị cần có cho một nhà hàng gồm:

• Dụng cụ chế biến: bếp, lò nướng, bát đĩa, máy chế biến, dụng cụ như nồi, chảo, dao thớt,…
• Dụng cụ pha chế: các dụng cụ này được phục vụ cho các quầy bar, bao gồm các máy pha chế, đồ định lượng, ly, cốc,…
• Thiết bị bảo quản thực phẩm: tủ lạnh, quầy đựng đồ,…
• Vật dụng cho khách: bát, đĩa, đũa, thìa, nĩa,…
• Trang thiết bị quản lý và hỗ trợ bán hàng: máy tính tiền, máy POS, máy in hóa đơn, hệ thống quản lý,…

Nguyên liệu chế biến

Khác với các trang thiết bị, nguyên vật liệu bạn phải nhập hàng thường xuyên định kỳ. Do dễ hỏng nên bạn cần có phương án bảo quản và thay thế nguyên vật liệu để đảm bảo độ tươi ngon cũng như an toàn vệ sinh cho món ăn. Mỗi kỳ theo tháng, thậm chí là tuần, chủ cửa hàng cần lên kế hoạch ước lượng xem lượng khách và tiêu thụ món ăn là bao nhiêu. Sau đó có phương án theo dõi lượng nguyên vật liệu tồn kho, tránh lãng phí mà vẫn đảm bảo được yêu cầu của thực khách vào dịp cao điểm.

Chủ cửa hàng cần định mức nguyên liệu cho từng món ăn. Sau đó, mới dựa trên những ước tính về lượng khách hàng để tính toán xem cần mua bao nhiêu nguyên liệu, phân chia lượng hàng hợp lý. Trong quá trình kinh doanh, chủ cửa hàng cần để ý lượng xuất, nhập, tồn hàng cũng như nhu cầu hàng tháng để điều chỉnh kế hoạch mua nguyên vật liệu sao cho phù hợp với tình hình thực tế.

Hiện nay, nguồn hàng cho việc kinh doanh nhà hàng chủ yếu đến từ các chợ đầu mối, siêu thị bán buôn và các công ty chế biến thực phẩm tươi sạch. Khi lựa chọn nguồn hàng, bạn nên hỏi và tham khảo ý kiến từ những người trong ngành, hoặc lên mạng tìm kiếm thông tin. Sau đó lựa chọn 2-3 bên mà bạn cho rằng phù hợp và đặt ít hàng để thử chất lượng, lựa chọn xem đâu là nhà cung cấp nguyên liệu tốt nhất. 

Bước 10: Xây dựng kế hoạch tuyển dụng và đào tạo nhân viên

Nhân viên là nhân tố quan trọng trong kinh doanh nhà hàng bởi họ là người trực tiếp tham gia vào việc vận hành và phục vụ khách. Thái độ và phương pháp phục vụ ảnh hưởng không nhỏ tới đánh giá của khách hàng dành cho quán.

Khi tuyển nhân viên, chủ cửa hàng cần lên kế hoạch chi tiết và có những bản mô tả công việc ghi những yêu cầu mà ứng viên phải có. Hơn nữa, bạn xác định xem cần tuyển những vị trí gì, số lượng nhân viên cho mỗi vị trí để lên kế hoạch tuyển dụng. Cần xây dựng một quy định chung về thời gian, tác phong và quy trình làm việc. Ngoài ra, quy trình tuyển dụng, đào tạo, các chế độ lương thưởng cũng đóng vai trò quan trọng để bạn có được những nhân viên ưu tú nhất và tạo động lực cho họ.

Hiện nay, các phần mềm quản lý như SimERP sẽ là giải pháp tối ưu cho việc quản lý nhân viên. Thông qua phần mềm này, bạn có thể quản lý số lượng, thời gian làm việc, tình trạng công việc, hoạt động của nhân viên, thậm chí là đánh giá năng lực.

Bước 11: Xây dựng quy trình bán hàng

Khi lập kế hoạch kinh doanh nhà hàng, chủ cửa hàng cần nhớ đến quy trình vận hành kinh doanh. Nó đảm bảo các hoạt động được thực hiện trơn tru, bài bản, các hoạt động diễn ra hiệu quả. Tùy thuộc vào mô hình kinh doanh mà bạn có các quy trình bán hàng riêng. Nếu kinh doanh trực tiếp và trên các kênh online, bạn cần xây dựng cho mình hai quy trình online và offline riêng để dễ dàng theo dõi.

Bước 12: Lập kế hoạch marketing nhà hàng

Nhằm giúp nhà hàng được nhiều người biết tới, các chủ cửa hàng cần xây dựng kế hoạch marketing. Khi đó, bạn cần quan tâm đến các yếu tố: chiến lược marketing,  các kênh tiếp thị, thông điệp và nội dung quảng cáo.

Với sự phát triển của công nghệ và internet hiện nay, marketing trên các kênh online được coi là phương án hiệu quả nhất. Các phương án như chạy quảng cáo Facebook, Google, sử dụng kênh truyền thông như Facebook, Instagram, tối ưu SEO website đều là những phương án mà nhiều chủ cửa hàng lựa chọn. Thậm chí, đăng bài “review” trên các hội nhóm Facebook, diễn đàn cũng đang là phương pháp marketing phổ biến hiện nay. Bạn có thể nhờ các KOLs quảng cáo cho nhà hàng để thu hút khách và tạo độ uy tín cho hãng. Ngoài ra, hiện nay các bên giao hàng như Shopee Food, Baemin, Grab Food cũng sẽ giúp bạn tiếp cận khách hàng dễ dàng hơn mỗi khi khách muốn tìm món ăn. 

Cuối cùng, các khách hàng luôn yêu thích các chương trình khuyến mãi. Do đó, hãy chuẩn bị các chương trình giảm giá, khuyến mãi mua 2 tặng 1, tặng mã mua hàng cho khách hàng mới và tri ân cách khách hàng lâu năm. 

Bước 13: Quản lý và điều hành nhà hàng

Việc vận hành nhà hàng sẽ đôi khi xảy ra một vài vấn đề phát sinh không trong kế hoạch. Bởi vậy, bạn cần có một phương án quản lý sát sao, kiểm tra thường xuyên để kịp lời xử lý vấn đề, hạn chế rủi ro. Cuối ngày, chủ cửa hàng cần kiểm kê lại lượng nguyên liệu và dụng cụ, đồng thời rà soát và đối chiếu doanh thu với số tiền nhận được. Tuy nhiên, việc quản lý một cách thủ công, ghi chép bằng tay hay excel thông thường thì rất dễ xảy ra những sai sót, ảnh hưởng đến kinh doanh sau này. 

Do đó, chủ cửa hàng nên áp dụng những phần mềm quản lý bán hàng khác, như SimERP. Bạn dễ dàng quản lý được đơn hàng, lượng hàng hóa trong kho, quản lý tài chính, kế toán, nhân viên và khách hàng. Hiện nay, gói SimCRM đang cho phép miễn phí dùng thử 30 ngày. Hãy đăng ký để được trải nghiệm ngay!

Kết luận

Lập kế hoạch kinh doanh nhà hàng chưa bao giờ là điều đơn giản bởi nó yêu cầu sự am hiểu về thị trường, đối thủ, khách hàng cũng như có một nguồn vốn nhất định. Với bài viết trên, SimERP đã đưa ra những gợi ý cho việc xây dựng kế hoạch kinh doanh nhà hàng. Mong rằng bạn đã có những kiến thức hữu ích và biết được cách lập kế hoạch hiệu quả, phù hợp.